جلال ذوالفنون آهنگساز و نوازنده برجسته سهتار بر اثر عوارض ناشی از عمل قلب در سن ۷۴ سالگی درگذشت. او که از شاگردان احمد عبادی بود با روش مستقل خود در نوازندگی سهتار، صاحب مکتب شناخته میشد.
استاد جلال ذوالفنون موسیقیدان و نوازنده چیره دست سهتار روز یکشنبه (۲۸ اسفند) در بیمارستان البرز کرج با زندگی بدرود گفته است. خبرآنلاین به نقل از علی صدیقی، خواننده و عضو گروه ذوالفنون نوشته که آمبولی ریه و سکته قلبی، دلیل درگذشت وی بوده است.
جلال ذوالفنون ده روز پیش از مرگ، عمل حراجی قلب باز را تحمل کرده بود. علی صدیقی گفته که «خانواده استاد با دیدن آن که ریه او آب آورده است، وی را روز شنبه به بیمارستان ایرانمهر منتقل کردند. پس از مداوا ایشان را روز یکشنبه مرخص کردند اما در مسیر بازگشت از تهران به کرج استاد ذوالفنون سکته کرد و پس از انتقال به بیمارستان البرز درگذشت.»
ذوالفنون متولد سال ۱۳۱۶ در شهر آباده بود و نواختن ویلون را از ده سالگی نزد برادرش محمود ذوالفنون فرا گرفت. در نوجوانی به هنرستان ملی موسیقی رفت و در آنجا با موسی معروفی و تکنیک سهتار آشنا شد.
ذوالفنون از نخستین دانشجویان رشته موسیقی در دانشکده هنرهای زیبای تهران بود. آشنایی با نورعلیخان برومند و داریوش صفوت موجب شد که او روی موسیقی اصیل ایرانی و ساز سهتار تمرکز کند و شاگرد احمد عبادی شود.
ذوالفنون پس از پایان تحصیل در دانشگاه در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ملی به تدریس سهتار پرداخت. از او چند کتاب آموزش سهتار به یادگار مانده است. سبک او در آموزش و نواختن یگانه بود و به مکتب ذوالفنون شهرت داشت.
شهرت عمومی ذوالفنون از سالهای میانی دهه شصت شمسی آغاز شد. در سالهایی که بسیاری آهنگسازان و نوازندگان بهنام چون محمدرضا لطفی و حسین علیزاده ایران را ترک کرده بودند، او در همکاری با شهرام ناظری و خلق آلبوم «گل صد برگ» به اوج معروفیت رسید.
آوردهاند که «گل صد برگ» نقطه عطفی در تاریخ موسیقی ایران به شمار میرود. زیرا تا پیش از آن استفاده از سهتار به تکنوازیها و آوازهایی بسیار اندک محدود میشد. اما در «گل صد برگ» سه تار ستاره است و شنونده را سحر میکند. برخی میگویند که اقبال بیسابقه هنرآموزان ایرانی به ساز سهتار نتیجه مستقیم اجرای «گل صد برگ» بود که قابلیتهای فراموششده این ساز را زنده کرد.
ما درس سحر در ره میخانه نهادیم
محصول دعا در ره جانانه نهادیم
در خرمن صد زاهد عاقل زند آتش
این داغ که ما بر دل دیوانه نهادیم
پس از انقلاب ذوالفنون، نقش مهمی در معرفی ساز سهتار در جامعه داشت. او همکاری متعددی با بزرگان موسیقی ایران داشت و در سالهای پس از انقلاب همکاریهایی با شهرام ناظری و بسیاری ازموسیقیدان برجسته داشت که اوج آن انتشار «آلبوم گل صدبرگ» و «آتش در نیستان» با شهرام ناظری و آلبومی «از نگاه یاران» با صدای صدیق تعریف بود.
ذوالفنون با اغلب هنرمندان طراز اول کشور همکاری جدی و مستمر داشته است. برخی از آثار ذوالفنون همانند «پرواز و پرنیان» به صورت آلبوم تکنوازی سه تار نیز منتشر شدهاند.
او پس از انقلاب بخشی از وقتاش را معطوف به تدوین کتاب برای آموزش سه تار به جوانان کرد.
کتاب «گل صدبرگ» که مجموعهای از نوشتهها و خاطرات ذوالفنون درباره موسیقی است توسط سروش قهرمانلو گردآوری و تالیف شده است.
ذوالفنون تا زمان شدت گرفتن بیماریش همچنان به تعلیم شاگردانش میپرداخت و از نوع آوریهایی که در ساخت سه تار توسط شاگردانش از جمله سروش قهرمانلو استقبال میکرد.
- دویچهوله
فکر می کنم امثال استاد ذوالفنون آخرین کسانی بوده اند که برای فرهنگ و تمدن ملی ایران زمین دل سوزانده اند حال چه درزمینه هنر و چه درزمینه علم مثل اساتید برجسته ای چون دکتر حسابی، ولی نسل ما انسانهای سطحی هستند که همه چی رو به سرعت می گیرند و رها می کنند و دریغ از حفظ ونگهداری و پرورش، ای کاش به خود بیاییم و بتوانیم ادامه دهنده راهشان باشیم تا همیشه یادشان در تاریخ زنده بماند.
یک نمونه جهت گوش دادن قرار دهید تا مشتری دائمی شما بتوانم باشم .قبلا از لطف و عنایت بی نهایت شما کمال تشکر را دارم .
استاد خدا رحمتتان کند من هنوز شبا براتون گریه میکنم
باز هم متشکرم ؛خدا خیرتان دهد ؛از اهل قبوریادی کردید ؛ما زنده به انیم که آرام نگیرم موجیم که آسودگی ما در عدم ماست برای شادی روح همه خادمین فرهنگی این مرز وبوم که در قید حیات نیستند حمد و قل هو الله