banan-zarrin-panjeh

آلبوم موسیقی «ترانه‌های بنان» به آهنگسازی «نصرالله زرین‌پنجه» شامل ۶ سی‌دی از سوی موسسه فرهنگی هنری ماهور منتشر شد.
به گزارش مجله موسیقی ملودی قطعاتی همچون گلشن دل، رقص مستانه، گریه شمع، جویبار، پرتو عشق، افسون سخن در این مجموعه گنجانده شده‌اند.

استاد «غلامحسین بنان» در سال ۱۲۹۰ شمسی در شهر تهران به دنیا آمد. او ابتدا نزد مادرش به نواختن اُرگ پرداخت و وقتی نی‌داوود به استعداد و علاقه‌اش پی‌برد اولین دروس آواز را در یازده‌سالگی با او كار كرد. حسینعلی ملّاح درباره‌ی ویژگی‌های آواز بنان می‌نویسد: «… صدای بنان طبق تقسیمات صوتیِ فرنگی‌ها باریتون [بود كه] موسیقیدان‌های ایرانی به آن راست‌كوك می‌گویند. جنس یا كیفیت و یا به قول فرنگی‌ها تَمبرِ (timbre) صدای بنان سخت زیبا و دلنشین بود. در استفاده از تحریرها و غلت‌ها پیرو سبْكِ ادیب خوانساری بود و مانند او اگر ضرورتِ ردیف‌خوانی ایجاب نمی‌كرد ترجیح می‌داد مثلاً مخالفِ سه‌گاه را در محدوده‌ی صوتی خود بخواند یعنی در ناحیه‌ای كه رژیستر (register) صدای او آن را مطبوع می‌دانست. بنان نخستین خواننده‌ای است كه در آواز ایرانی از صدای فوسه یا صوت ساختگی استفاده كرده و به پاره‌ای از هجاها ارتعاش خاص داده و برخی از سیلاب‌ها را با نوآنس و حالتی كه اهلِ موسیقی به آن كرشندو (crescendo) می‌گویند ادا كرده است (از نوآنسِ ضعیف به قوی رفتن را كرشندو می‌نامند). بهترین نمونه آوازِ دیلمان اوست كه این ویژگی در آن به روشنی احساس می‌شود. بنان برخلاف ادیب خوانساری برای شعری كه همراه آواز می‌خواند ارزشی معادل لحن قائل بود و به همین سبب می‌كوشید: ۱. شعری را برگزیند كه متناسبِ فضای لحنیِ دستگاه موسیقی باشد ۲. شعر دلنشین و فصیح و بلیغ و زیبا باشد و واژه‌های ثقیل و مهجور و نامأنوس در آن به كار نرفته باشند ۳. معنای شعر بر او پوشیده نباشد ۴. كلام فدای تحریرها و غلت‌های لحنی نشود… بر اینها باید ذوق و استعداد و گوشِ موسیقی و دقتِ نظر و آگاهی از ردیف و همچنین زنگ صدای بنان را نیز افزود…».
آثار روان و دلنشین زرّین‌پنجه حكایت از ذوق سرشار و هنرِ او در ملودی‌پردازی دارد. نصرالله زرّين‌پنجه به سال ۱۲۸۵ شمسی در تهران پا به عرصه‌‌ی وجود نهاد. از كودكی با صدای خوشش مناجات می‌خواند و با نی‌لبك آهنگ‌هایی را می‌نواخت. عشق به موسيقی او را به مدرسه‌ی نظام كشاند. ابتدا نوازندگیِ بوگْل (يك ساز بادی برنجی)، بعد ترومپت و پس از چندي آلتو برنجی را فرا گرفت و سپس در اركستر نوعی بالالايكا می‌نواخت. زرّين‌پنجه در مدرسه‌ی نظام به‌خوبی با نت آشنا شد و قطعات زيادی از موسيقی فرنگی را نواخت. به سبب علاقه اش به تار به كلاس ميرزاربيع (برادر درويش‌خان) رفت. او بعدها مدتی نزد مرتضی نی‌داوود، يحيي زرپنجه و علی‌اكبر شهنازی مشقِ تار كرد. زرّين‌پنجه از سال ۱۳۲۲ همكاري خود را با راديو آغاز، و علاوه بر نوازندگی تار در اركستر شماره‌ی يك، رهبر اركستر سازهای ايرانی راديو شد. او با تكنيك نوازندگی سه‌تار، عود و رُباب هم آشنایی كامل داشت و اولين كسی است كه ساز رُباب را وارد اركسترهای ايرانی كرد. زرّين‌پنجه با نوشتن هارمونی‌های ساده، با حداقل تركيب سازها، اركسترهای خوش‌صدایی را هدايت می‌كرد. زيبايی نغمه‌پردازیِ او در مقدمه‌ها و جوابِ فواصلِ ابيات موجب ماندنی شدنِ آثارش در ذهن و ضمير شنوندگان گرديد. آهنگ‌هايش، در عين تازگی، حكايت از پيوند عميق سازنده‌اش با سنت‌های موسيقایی نسل‌های گذشته دارد. بنان هم با صدای مخملين خود جلوه‌ای ديگر به آثار فاخر زرّين‌پنجه بخشيد.
در بخش های آوازی علی تجویدی، یوسف کاموسی، محمود تاج بخش، ابراهیم سرخوش، عباس زندی، جواد معروفی، نصرالله زرین پنجه، منصور صارمی و سیروس حدادی بنان را با ساز همراهی می کنند.

مشترک مطالب مجله ملودی شوید!

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *