پدرام درخشانی از «گروه رومی» می‌گوید

گروه موسیقی تلفیقی «رومی» به سرپرستی پدرام درخشانی آثار موفق بسیاری را عرضه کرده است. درخشانی پیش از تاسیس گروه رومی، موسیقی تلفیقی را با گروهی دیگر تجربه کرده است که در این زمینه صحبت می‌کند البته جالب اینجاست که او اصراری ندارد موسیقی‌اش «تلفیقی» نامیده شود.

پدرام درخشانی در رابطه با چگونگی تشکیل گروه رومی و فعالیت‌های این گروه گفت: سال ۱۳۷۴ آغاز به کار گروه «آویژه» بود و من به همراه چند نفر دیگر در آن مشغول بودیم که مصادف با زمانی بود که دانشگاه موسیقی می‌رفتم. در این گروه نوعی جدید از موسیقی را ابداع کردیم که در ایران معروف به موسیقی تلفیقی است. که منظور، تلفیقی از موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی راک یا هارمونی غربی است. شروع فعالیت‌مان از رادیو و تلویزیون بود و بعد از آن بود که کنسرت‌هایمان را آغاز کردیم و این شیوه و سبک در موسیقی ایران ثبت شد.

وی با اشاره به اینکه با گروه «آویژه» تا سال ۱۳۸۰ کار کرده است، بیان داشت: در سال ۸۰ اعضای گروه «آویژه» از هم جدا شدند و هر کدام از اعضا به سمتی رفتند. در این میان من، گروه «رومی» را با همراهی آقای درفشه که از همان ابتدا مدیریت گروه را بر عهده داشتند، در سال ۱۳۸۱ پایه‌گذاری کردیم و در مهرماه سال ۸۱، اولین کنسرت‌مان را در فرهنگسرای بانو اجرا کردیم.

درخشانی با بیان اینکه موسیقی گروه «رومی» نیز از همان موسیقی که در گروه «آویژه» تجربه می‌کردیم، نشات می‌گیرد، اظهار داشت: تنها تفاوت این دو گروه با هم این است که ما در گروه «رومی» از خواننده و شعر نیز استفاده می‌کنیم. در ضمن چون من خودم موسیقی ایرانی کار می‌کنم، قصد داشتم موسیقی ایرانی مدرن شده و سازهای ایرانی را خیلی بیشتر و همچنین اشعار کلاسیک را معرفی کنم و در همین راستا سبک جدیدی را ارائه دهم.

بهره‌گیری از هارمونی غربی برای جذاب شدن موسیقی ایرانی
این نوازنده سنتور در ادامه با بیان اینکه دوست دارد فکرش را با هر نوع سازی بیان کند، افزود: دوست دارم که آن چیزی که در ذهنم است را با موسیقی بیان کنم، منتها باید هویت ایرانی بودنم را در موسیقی نشان دهم؛ یعنی زمانی که موسیقی اجرا می‌شود، ویژگی‌های فرهنگی و جایی که در آنجا بزرگ شده‌ام را نشان دهد، منتها من از سازها و هارمونی غربی برای جالب‌تر شدن موسیقی‌ام بهره می‌گیرم.

سازهای مختلف به بیان احساسم کمک می‌کنند
وی با اشاره به اینکه بهتر است واژه «تلفیقی» را در مورد نوع موسیقی من به کار نبریم، گفت: موسیقی من بعد از این همه سال مثل اثر انگشتم شده است؛ چراکه فکرهایم به نام من عملی شد و مهم نیست که از چه نوع سازی استفاده کنم، مهم این است که این نوع موسیقی، موسیقی کشورم است و موسیقی است که با آن بزرگ شدم و با آن زندگی می‌کنم و سازهای مختلف به من کمک می‌کنند که احساسم را بیان کنم.

درخشانی با تاکید بر اینکه موسیقی سنتی ما از شکل خاص و تعداد سازهای محدود برخوردار است، تصریح کرد: در طول تاریخ نیز تاثیر سازهای ایرانی بر موسیقی ما محدود بوده و هیچ تفاوت و تغییری بر روند صدادهی آنها ایجاد نشده است.

وی تاکید کرد: درک موسیقی سنتی ایران تا حدودی برای مخاطبان سنگین و سخت است، همان طوری که موسیقی کلاسیک غربی نیز برای افراد عادی سنگین است که فرد باید برای لذت بردن از آن دارای اطلاعات و پیش زمینه قبلی باشد.

متحول کردن موسیقی سنتی برای مخاطب امروزی/ تغییر بیان موسیقی سنتی
سرپرست گروه موسیقی «رومی» با اشاره به اینکه مردم برای کسب کردن اطلاعات لازم به صرف زمان نیاز دارند، گفت: مردم چون امروزه فرصت کسب اطلاعات لازم را ندارند، به موسیقی‌های سبک روی می‌آورند که هیچ رمز و رازی ندارد و به راحتی به گوش می‌رسد، ولی درک موسیقی‌ها سنتی ایران یا کلاسیک غربی چون به راحتی به گوش نمی‌رسد، سخت است.

وی با تاکید بر متحول کردن موسیقی سنتی برای مخاطب امروزی بیان داشت: باید جذابیت ها و نکات موسیقی سنتی را پیدا کرد و آنها را به مخاطبان نشان داد. این هدف فقط با استفاده از سازها و هارمونی غربی و تلفیقی کردن آنها محقق می شود.

ایجاد تنوع در اجرای کنسرت‌های «رومی»
درخشانی با اشاره به اینکه باید نحوه بیان موسیقی سنتی را تغییر داد، اظهار داشت: برای تغییر موسیقی سنتی ایرانی و درک آسان آن برای مخاطب باید از سازها و هارمونی‌های دیگری چون سازها و هارمونی‌های غربی استفاده کرد. به همین صورت نحوه چینش سازها در کنسرت «رومی» به گونه‌ای بود که برای مخاطبان حاضر در سالن ایجاد تنوع بشود؛ چرا که اگر کنسرت با یک یا دو ساز اجرا می‌شد و یک نوع صدا به گوش شنونده می‌رسید، شنونده خسته می‌شد؛ که در اکثر کنسرت‌ها این اتفاق می‌افتد.

استفاده از موسیقی غربی در خدمت موسیقی ایرانی
وی در مورد چگونگی اجرای کنسرت رومی بیان داشت: من از موسیقی و ساز غربی در خدمت موسیقی ایرانی سنتی استفاده کردم. برای مثال در قطعه «زندگی زیباست» همه ارکستر سازهای بادی از جمله ساکسیفون و ترومپت نواخته می‌شدند، ولی ما در واقع گوشه بیات ترک را اجرا می‌نواختیم؛ یعنی همه سازها در خدمت موسیقی ایرانی بودند.

این نوازنده سنتور در خصوص انتخاب اشعارش گفت: کارهای قبلی‌ام بیشتر از اشعار مولانا استفاده می‌کردم، اما در کنسرت اخیرم فقط دو قطعه از مولانا داشتیم و آن هم به خاطر وزن خوب اشعار مولانا است. این اشعار تحرک خوبی برای کلمات دارد که به واسطه آنها می‌توانیم موسیقی با هیجانی تولید کنیم و این سبک از موسیقی من با اشعار مولانا بسیار خوب جواب می‌دهد. وزن اشعار شعرای دیگر کمی پیچیده‌تر است و من هم چون قصد دارم که شنونده با اشعار و موسیقی ارتباط را حتی داشته باشد از این اشعار استفاده می‌کنم.

در گروه «رومی»، خواننده سالاری وجود ندارد

یاشار درفشه، مدیر برنامه‌های پدرام درخشانی در ادامه سخنان پدرام درخشانی در مورد گروه «رومی» گفت: در گروه «رومی» از صدا یا وکال نیز همان استفاده‌ سازی می‌شود و بر اساس موقعیت اجرای‌ کنسرت‌مان، خواننده را انتخاب می‌کنیم. به همان صورت که زمانی سینا سرلک خواننده گروه بود و زمانی هم مهرداد هویدا.

وی با اشاره به اینکه «رومی» گروهی است که در آن خواننده سالاری وجود ندارد، بیان داشت: هیچ خواننده خاصی نمی‌تواند ادعا کند که خواننده «رومی» است. تنها کسی که می‌تواند ادعایی در گروه رومی داشته باشد، پدرام درخشانی است. تمام نفرات گروه از خواننده گرفته تا نوازنده، به مثابه یک ابزار در جهت تحقق یافتن تفکر پدرام درخشانی در مورد موسیقی ایرانی شکل گرفتند و انتخاب اعضای گروه در کنسرت‌ها و آلبوم‌های بعدی به نوع تفکر پدرام دارد.

فرهنگ موسیقی ایران به واسطه موسیقی تلفیقی ارتقا می‌یابد

درخشانی نیز در این مورد گفت: وقتی که ما برنامه‌ای را اجرا می‌کنیم همه افراد گروه در شکل‌گیری موسیقی نقش دارند که عملکرد آنها بر روی اجرای کنسرت تاثیر می‌گذارد و درست است که آقای درفشه می‌گویند، نوع تفکر من جلو می‌رود اما از نقش هیچ کدام از اعضای گروه نمی‌توانیم غافل شویم و آنها را نادیده بگیریم؛ چراکه همه اعضای گروه در شکل‌گیری موسیقی «رومی» نقش دارند و چیزی که بیننده می‌بیند مجموع فعالیت همه اعضای گروه است.

وی به تنوع موجود در موسیقی«رومی» اشاره کرد و افزود: تنوعی که در موسیقی گروه رومی وجود دارد، مخاطب را از موسیقی خسته نمی‌کند و هر کس که آن را برای اولین بار می‌بیند و می‌شنود، باز هم دلش می‌خواهد که آن را ببیند و بشنود. ما نمی‌توانیم توسط موسیقی پاپ ایرانی جهانی شویم و تنها، موسیقی بینابین موسیقی‌های غربی و ایرانی است که می‌تواند موسیقی ما را به استانداردهای جهانی نزدیک کند که به جرات می‌توانم بگویم که این نوع موسیقی را فقط گروه «رومی» دارد.

گروه‌های موسیقی مثل «رومی» به اسپانسر فرهنگی نیاز دارند
یاشار درفشه، مدیر برنامه‌های گروه «رومی» در پاسخ به این سوال که چرا گروه رومی شناخته شده نیست و چقدر تبلیغات بر این موضوع موثر است، گفت: شاید شناخته نبودن گروه «رومی» به دلیل سکته دو ساله‌ای که در کار گروه داشتیم، باشد. در این دوره هیچ اجرای کنسرت و انتشار آلبومی نداشتیم و اگر روند اولیه گروه پیش می‌رفت شاید الان شناخته‌تر بودیم؛ چرا که ما در سال ۸۱ که کارمان را آغاز کردیم، عملاً پیشتاز بودیم و تعداد گروه‌هایی که در ایران فعالیت می‌کردند، خیلی کمتر بود و اجازه فعالیت گروه‌های موسیقی نیز مثل الان این قدر باز نبود.

وی به هزینه زیاد این گروه اشاره کرد و بیان داشت: به خاطر هزینه‌های بالای گروه «رومی» و جمع کردن اعضای گروه، مجبور شدیم چند سالی کار نکنیم. علت اصلی اینکه روی کار ما تبلیغات انجام نشد این بود که تبلیغات اسپانسر می‌خواهد و اسپانسرها هم برای اینکه بیشتر دیده شوند، هزینه‌های یک گروه را قبول می‌کنند و به همین دلیل به سراغ کسانی می‌روند که موسیقی روان‌تر و پاپ اجرا می‌کنند. ما به یک اسپانسر فرهنگی نیاز داریم، چرا که ما دغدغه فرهنگی داریم.

درفشه عنوان کرد: اکثر اسپانسرها تجاری‌اند و تبلیغ یک برند خارجی یا شرکت تولیدی را می‌کنند. متاسفانه در ایران ارگان‌های دولتی و نیمه دولتی که می‌توانند اسپانسر فرهنگی بشوند خیلی کم هستند. اگر سرمایه‌گذاری همه جانبه‌ای بر روی موسیقی ایران صورت بگیرد، حتماً برگشت سرمایه خوبی نیز در پی خواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه وزارت ارشاد حمایت همه جانبه‌ای از گروه «رومی» داشته است، بیان داشت: اجراهای ما خیلی راحت انجام شد و مجوزهای‌مان را خیلی سریع دریافت کردیم؛ یعنی تا به حال هیچ مشکلی برای اخذ مجوز از همان ابتدای کارمان (در طول چهار مدیر دفتر موسیقی ارشاد) وجود نداشته است.

درفشه افزود: تا آنجایی که من اطلاع دارم وزارت ارشاد بودجه‌ای برای برگزاری مسائل فرهنگی از جمله کنسرت‌ها ندارد، مگر اینکه راه اجرای موسیقی‌ها را باز بگذارد و سنگی جلوی گروه‌های موسیقی نیندازد.

موسیقی سنتی سوار بر گام‌های غربی در گروه «رومی»
درفشه ضمن بیان اینکه موسیقی گروه «رومی» قابل صادر کردن است، اظهار داشت: موسیقی گروه «رومی» قابلیت صادرشدن به خارج از ایران را دارد یعنی وقتی یک فرد غیر ایرانی آن را می‌شنود، کاملاً با موسیقی ایرانی ارتباط برقرار می‌کند؛ چراکه آقای درخشانی، فواصل و گام‌ها را طوری با سازهای غربی تنظیم کرده‌اند که به راحتی در گوش مخاطب می‌نشیند و با آن احساس آشنایی می‌کند. یعنی عملاً پدرام، موسیقی سنتی را سوار بر فواصل غربی کرده است و این ادوات موسیقی غربی، حاملی برای انتقال دادن موسیقی ایرانی هستند.

وی ادامه داد: اگر قرار است موسیقی ایرانی صادر شود، هیچ راهی به جز پیمودن مسیری است که موسیقی ایرانی را جذاب کنیم، نداریم و به جرأت می‌گویم که گروه «رومی» این مسیر را پیموده و آزمون و خطاهایش را نیز طی کرده است.
پدرام درخشانی در ادامه با بیان اینکه فرهنگ موسیقی ایران به واسطه گروه «رومی» ارتقا داده می‌شود، گفت: ما که کار خودمان را در جهت ارتقای موسیقی ایرانی انجام می‌دهیم و از پا نمی‌ایستیم اما امیدوارم که دلسوزی پیدا بشود تا این قضیه مورد توجه بیشتر واقع شود. ما مخاطب خودمان را داریم ولی من دلم می‌خواهد که این قضیه همه گیر بشود.

«رومی» تنها گروهی است که استانداردهای جهانی شدن را دارد
وی با تاکید بر اینکه فقط گروهی «رومی» ویژگی‌های جهانی شدن موسیقی ایران را داراست، بیان داشت: موسیقی پاپ ایران فقط مختص به ایران است و نمی‌توانیم با این نوع موسیقی جهانی شویم و تنها، موسیقی بینابین موسیقی‌های غربی و ایرانی است که می‌تواند موسیقی ما را به استانداردهای جهانی نزدیک کند. این نوع موسیقی را فقط گروه «رومی» دارد و به جرات می‌توانم بگویم که این گروه تنها گروهی است که به این شیوه کار می‌کند.

درخشانی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به فشردگی برگزاری کنسرت‌های مختلف در زمان کنسرت «رومی» اظهار داشت: در زمان کنسرت ما، کنسرت‌های دیگری نیز در حال برگزاری بود که با توجه به این تعداد اجرا، ما به محدودیت نوازنده‌ها برخوردیم، به صورتی که نوازنده‌های خوب در کنسرت‌های دیگر مستقر می‌شوند. البته از جهتی این رونق بازار موسیقی خوب است اما ما آن قدر سالن مطلوب و تجهیزات صوتی برای این اجراها نداریم و من فکر می‌کنم که با وجود این همه کنسرت در زمان کنسرت «رومی»، وقتی هزار و ۲۰۰ نفر در دو شب اجرا برای تماشای کنسرت ما می‌آیند، خیلی راضی کننده است.

وی تاکید کرد: درست است که تعداد کنسرت‌ها باید زیاد باشد، ولی کیفیت و هدف آنها نیز مهم است؛ چراکه هدف‌گذاری و کیفیت در برگزاری کنسرت، مهم‌ترین عامل برای گروه‌ها است.

این نوازنده سنتور در پایان با بیان اینکه مردم برای انتخاب کنسرت بیشتر بر روی خواننده تعصب نشان می‌دهند و خواننده محوری اصل است، اظهار داشت: کنسرت گروه «رومی» بر اساس کار گروهی شکل گرفته است و بر خواننده‌اش تکیه نکرده است؛ به همین دلیل مخاطب کمتر به سراغ این گروه می‌آید و چه خوب است که اگر تبلیغات بیشتری بر این گروه بشود تا مردم هم برای موسیقی به دیدن کنسرت بیایند نه فقط برای دیدن فردی خاص. شناساندن این گروه به مردم کمی سخت است، ولی با حمایت و تبلیغات این مهم به نتیجه می‌رسد.

• برنا